Overslaan naar inhoud

Schuimwijn maken: een sprankelend proces

5 oktober 2024 in
Schuimwijn maken: een sprankelend proces
WijnInZicht, Peter Cattersel

Schuimwijn of mousserende wijn is het symbool van samen vieren. Of het nu gaat om een bruisende fles Champagne, een frisse Prosecco of een fruitige Cava, de magie van deze wijnen zit hem in de bubbels. Maar hoe ontstaan die kenmerkende bubbels en wat maakt schuimwijn zo uniek? Het productieproces is complex en vergt vakmanschap. Er zijn verschillende manieren om schuimwijn te maken, maar de meest gebruikte methodes zijn de méthode traditionnelle (ook wel champenoise genoemd) en de tankmethode (ook Charmat of Martinotti genoemd). Beide methodes beginnen met de productie van een droge wijn. De basis wijn of de eerste alcoholische gisting van het druivensap. Het is de tweede gisting en haar effect die het verschil maakt.



Méthode Traditionnelle

Enkele regio's die deze methode gebruiken: Champagne, Cava, Crémant, Franciacorta, Méthode Cap Classique…

De basis wijnen worden geassembleerd en gebotteld. Een mengsel van suiker en gist voegen we toe aan de fles. Dit leidt tot een tweede alcoholische gisting, waarbij koolzuurgas vrijkomt. Omdat de fles hermetisch afgesloten is, blijft de CO2 in de wijn opgelost en de karakteristieke bubbels creëert.


De gistresten van de tweede gisting zijn helaas zichtbaar (zie foto). Door een proces van remuage (draaien van de flessen) verzamelen we de gistresten in de hals van de fles.

Dégorgement verwijdert de gistresten: Openen fles, aanvullen met een mix van wijn en suiker (dosage) en afsluiten met de bekende champagnekurk. De dosage bepaalt de zoetheid van de wijn: brut nature, brut, demi sec…

Tankmethode


Enkele regio's die deze methode gebruiken: Prosecco, Sekt…


Bij de tankmethode vindt de tweede gisting plaats in grote, hermetisch afgesloten, roestvrijstalen tanks en niet in flessen. Ook hier voegen we suiker en gist toe voor de tweede gisting.  Nadat de gisting is voltooid, wordt de wijn onder druk gefilterd en gebotteld om de bubbels vast te houden. De filter vervangt de remuage & dégorgement en ook hier voegen we een dosage toe tijdens het bottelen. De tankmethode levert vooral frisse en fruitige schuimwijnen op. Dit proces is korter en daardoor goedkoper.



Geen foto van tanks, leidingen en filters, maar de wondermooie Prosecco regio!


Traditionele methode

Meer aroma complexiteit: brioche, toasting, gist... naast fruit. Vaak voller en meer diepgang.

Tank methode

Vooral fruit zoals appel, peer, perzik...
Frisser, lichter, toegankelijker


Het belang van druiven en terroir

Naast het productieproces spelen de gebruikte druiven en het terroir een cruciale rol in de uiteindelijke smaak en kwaliteit van de schuimwijn. Champagne gebruikt voornamelijk druiven als Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Prosecco, Cava en Crémant gebruiken eerder andere, lokale druiven. Het klimaat, de bodem en de ligging van de wijngaarden beïnvloeden de smaak van de druiven en geven elke regio zijn unieke karakter.


Van druif tot bruisend glas


Het maken van dit luxeproduct draait om balans en vakmanschap. Elk detail, van de keuze van druiven tot de duur van de rijping, heeft invloed op de kwaliteit van de wijn. 

De kunst van het maken van schuimwijn is een prachtige combinatie van traditie, techniek en passie. Zorgvuldig gebracht om ons te laten genieten van die perfecte sprankeling.

Bubbelweetjes 

millésime

De meeste schuimwijn hebben geen jaartal op de fles. Ze zijn een assemblage van verschillende oogstjaren. Millésime betekent een schuimwijn van één oogstjaar, en verschilt  -zoals een wijn-  in stijl en smaak naargelang het weer.

clear wine glasses beside gray steel bucket

schenktemperatuur

Schuimwijn schenk je meestal ijsgekoeld, tenzij top wijnen of millésimes.

blancs & noirs

Blanc de Blancs: witte schuimwijn gemaakt van enkel witte druiven.

Blanc de Noirs: witte schuimwijn gemaakt van enkel blauwe druiven.

clear wine glass with brown liquid

zoetheid vermeld op het etiket

(in gram suiker per liter)

Aperitief-gerechten

Brut Nature  (0-3 g/l)
Extra Brut  (0-6 g/l)
Brut  (0-12 g/l)

Dessert

Extra Sec  ( 12 – 17 g/l)
Sec  (17 – 32 g/l)
Demi-Sec  (33 – 50 g/l)
Doux  (+50 g/l)